Bazı kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin teklif TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi (6)

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu, Türkiye Barolar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türk Tabipleri Birliği ve Türk Diş Tabipleri Birliği’nin kimi alacakları da yapılandırılabilecek.

Patronların ve üçüncü şahısların, iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, ismi malullük ve vefat halleri ile genel sıhhat sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu bireylere yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan müddetin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen mühlet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, bu kanunda belirtilen mühlet ve biçimde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.

SGK tarafından fazla yahut yersiz olarak ödendiği tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ait borç asılları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan müddetin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın, bu kanunda belirtilen mühlet ve halde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.

“Aidat, oda hisseleri, tescil ücreti” düzenlemesi

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kararlarına nazaran, 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi gerekmesine karşın ödenmemiş olan, üyelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda hisseleri ve borsa tescil fiyatı ile oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne olan aidat borçları asılları tamamının, birinci taksiti bu kanunun yayımlandığı tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık periyotlar halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihinden evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

Bu karardan yararlanılabilmesi için kanunun yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulacak. Ödenmesi gereken meblağların öngörülen müddet ve formda kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.

Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kuralları yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları koşul olacak. Kanunun yayımı tarihinden evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve mutlaklaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama masrafları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilemeyecek.

30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmesi gerektiği halde bu kanunun yayımı tarihine kadar ödenmemiş Özgür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kararlarına nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Hür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine olan birlik hissesi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksiti bu Kanunun yayımı tarihini takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık devirler halinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımı tarihinden evvel kısmen yahut büsbütün ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

Bu karardan yararlanılabilmesi için bu kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar alacaklı üniteye başvurulması gerekecek. Bu kapsamda ödenmesi gereken meblağların öngörülen mühlet ve formda kısmen yahut büsbütün ödenmemesi halinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ait faiz, gecikme faizi, gecikme artırımı üzere feri alacaklar ilgili mevzuat kararlarına nazaran tahsil edilecek.

Bundan yararlanmak isteyen borçluların belirtilen kaideleri yerine getirmelerinin yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekecek. Kanunun yayımı tarihinden evvel dava konusu edilmiş ve/veya mahkemece karara bağlanmış ve katılaşmış olanlar dahil olmak üzere icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra kararlarından yararlanmak üzere müracaatta bulunması halinde davalar ve/veya icra takipleri sonlandırılacak. Bu kapsamda, tamamı ödenen alacaklara ait yargılama sarfiyatları ile icra masrafları ve vekalet fiyatları karşılıklı olarak talep edilmeyecek.

Meslek odalarının alacakları

Kanuna nazaran, araç muayenelerini müddetinde yaptıramamış olanların, araç muayenelerinin yapılmasını teşvik etmek emeliyle 31 Aralık 2021 tarihine kadar bu süreci yaptırmaları kuralıyla, muayenede gecikilen her ay ve kesri için alınan yüzde 5 oranındaki faiz yerine düzenlemenin yayımlanacağı tarihe kadar Yİ-ÜFE oranları, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren ise aylık yüzde 0,75 oranı kullanılarak bulunan fiyatı ödeme imkanı sunulacak.

Bu düzenlemeyle ihtilaflı borçlarını yapılandırıp tam ödeyen mükellefler, mevcut vergi kararları indirimlerinden yararlanmaya devam edebilecekler.

Esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat borçlarıyla odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna katılma hissesi, esnaf ve sanatkarların meslek eğitimini geliştirme ve destekleme fonu borçları; avukatların ve stajyer avukatların ilgili barolara olan baro kesenekleri ile Türkiye Barolar Birliğine olan staj kredisi borçları; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları; Türk Tabipleri Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Merkez Kurulu’na olan birlik hissesi borçları; Türk Diş Tabipleri Birliği Kanunu’na nazaran meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Birliğe olan birlik hissesi borçları da yapılandırılabilecek.

Hazineye İlişkin Taşınmaz Malların Kıymetlendirilmesi ve Katma Kıymet Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile ertelenen kimi bedeller hariç olmak üzere, ilgili kanunlar uyarınca orman sayılan yerler, Hazinenin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar hakkında yapılan kesin müsaade, kesin tahsis, kullandırma kararı, irtifak hakkı, kullanma müsaadesi ve kiralama süreçlerinden kaynaklanan 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle ödenmemiş kullanım bedelleri ve hasılat/ticari kar hisseleri asıllarının tamamı ve bunlara ait gecikme artırım ve faizleri yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları hesaplanarak tespit edilecek meblağın ödenmesi halinde, bu alacaklar için hesaplanan gecikme artırımı ve faizin tahsilinden vazgeçilecek.

Amortismana tabi iktisadi değerlerde tekrar değerleme imkanı

Tam mükellefiyete tabi ve bilanço temeline nazaran defter tutan Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin etkinlerine kayıtlı bulunan taşınmazların yanı sıra amortismana tabi öbür iktisadi değerlerin 31 Aralık 2021’e kadar, 213 sayılı Vergi Tarz Kanunu’ndaki kapsam, kaide ve kararlara uymak şartıyla yine değerleyebilmelerine imkan tanınıyor.

Sat-kirala-geri al sürecine yahut kira sertifikası ihracına bahis edilen taşınmaz ve iktisadi değerler için değerleme süreci yapılamayacak.

Prim borcu düzenlemesi

Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlardan, kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı halde, 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle prim borcu bulunanların, bu tarihten evvelki mühletlere ait prim borçlarını, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar ödememeleri yahut ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulacak.

Durdurulan müddetler sigortalılık müddeti olarak değerlendirilmeyecek ve bu mühletlere ait kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara kurum alacakları ortasında yer verilmeyecek.

Sigortalılıkları durdurulanlardan, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları 1 Mayıs 2021 tarihi prestijiyle tekrar başlatılacak.

Lakin daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık müddetlerinin tamamı, talep tarihinde belirlenecek prime temel kar meblağı üzerinden borç fiyatı hesaplanarak ihya edilecek.

Hesaplanan borç meblağının tamamını, borcun bildiri tarihinden itibaren 3 ay içinde ödedikleri takdirde, bu müddetler sigortalılık mühleti olarak pahalandırılacak. Bildiri edilen borç meblağının bu mühlet içinde büsbütün ödenmemesi halinde bu müddetler sigortalılık mühleti olarak değerlendirilmeyecek ve ödenmiş olan meblağlar ilgilinin prim ve prime ait borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecek.

İhya edilerek kazanılan hizmet müddetleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacak.

Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu şahıslar hakkında 1/1/2012 tarihinden bu hususun yürürlük tarihine kadar durdurulan müddetler için genel sıhhat sigortası kararları uygulanmayacak.

Borcunu ödeyen ya da yapılandıranların olumsuz kayıtları dikkate alınmayacak

Karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve öbür kredi borçlarını vaktinde ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen bireylerin ve kredi müşterilerinin yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde geçmiş ödeme performanslarına ait olumsuz kayıtları, yapılan düzenlemeyle dikkate alınmayacak.

Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına Ait Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz hususa nazaran anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 20 Mayıs 2021 tarihinden evvel olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ait ödemelerini aksatan gerçek ve hukuksal şahısların, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek şahısların ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve öbür kredi borçlarına ait Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, kelam konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi yahut yine yapılandırılması halinde, bu şahıslarla yapılan finansal süreçlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmayacak.

(Sürecek)

Kaynak: Anadolu Ajansı / Adem Balta

Bir önceki yazımız olan Bazı kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin teklif TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi (3) başlıklı makalemizde Beyan, İçi̇n ve İnceleme hakkında bilgiler verilmektedir.