Tarihte bugün ne oldu? 1 Haziran tarihinde ne oldu, kim doğdu, kim öldü, hangi önemli olaylar oldu? İşte, 1 Haziran’da yaşananlar!

1 Haziran tarihte bugün yaşanan olaylar, doğumlar ve vefatlar merak ediliyor. Haziran’da yaşanmış olayları, ünlü isimlerin doğum ve mevt bilgilerini kronolojik sırayla sizlerle paylaşıyoruz. Tarihte bugün ne oldu? 1 Haziran tarihinde ne oldu? İşte ayrıntılar haberimizde…

OLAYLAR

193 – Roma İmparatoru, Didius Julianus suikast sonucu öldürüldü.

987 – Hugh Capet, Fransa Hükümdarı seçildi.

1453 – Ayasofya’da birinci Cuma namazı, Akşemseddin tarafından kıldırıldı.

1792 – Kentucky, ABD’nin 15. eyaleti oldu.

1796 – Tennessee, ABD’nin 16. eyaleti oldu.

1831 – James Clark Ross, Kuzey Kutbunu keşfetti.

1855 – Amerikalı maceraperest ve paralı asker William Walker, Nikaragua’yı ele geçirdi.

1869 – Thomas Edison, elektrikli oy verme makinesinin patentini aldı.

1911 – Türk Hava Kuvvetleri kuruldu. (Kıtaat-ı Fenniye ve Mevaki-i Müstahkame)

1920 – Adolfo de la Huerta, Meksika Devlet Lideri oldu.

1920 – Ulusal Aşireti Ayaklanması: Ulusal Aşireti, Fransızlarla iş birliği yaparak, Urfa’da ayaklanma başlattı.

1921 – Dr. Şefik Hüsnü Deymer önderliğinde Osmanlı’nın birinci sosyalist mecmuası Aydınlık yayın hayatına başladı.

1929 – 1 Kasım 1928 tarihli Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkındaki Kanun mucibince, devlet muamelelerinde ve kayıtlarda büsbütün yeni harfler kullanılmaya başlandı.

1930 – İstanbul’da Galata Köprüsü’nde 85 yıldır alınan geçiş fiyatı kaldırıldı. Köprü 1845’te açıldığında geçiş tarifesi; yayalar için 5 para, hamallar için 10 para, yüklü otomobiller için 5 kuruş, yüklü beygirler için 40 para, koyunlar için 3 para olarak belirlenmişti.

1930 – Resmi ve özel bütün kurumlarda Arap harflerinin kullanılış müsaadesi sona erdi.

1931 – Bursa-Mudanya Demiryolu devlet tarafından satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki çizgi işletmeye 1892 yılında açılmıştı.

1938 – Atatürk, doktorların tavsiyesine uyarak İstanbul Boğazı’nda demirleyen Savarona yatında kalmaya başladı.

1943 – İstanbul Radyosu, Vedat Nedim Tör idaresinde deneme yayınına başladı. Beyoğlu Postanesi üzerinde kurulan süreksiz stüdyoda çalışmalarını sürdüren İstanbul Radyosu, Batı Müziği ve Ankara Radyosu’ndan telefon aracılığıyla iletilen ajans haberlerini yayınladı.

1949 – Sümerbank bünyesinde Nazilli Basma Sanayi Kurumu kuruldu.

1952 – Berlin ikiye bölündü.

1958 – Fransa’da General Charles de Gaulle Başbakan oldu.

1959 – Nikaragua ihtilalinin başlangıcı.

1963 – Bursaspor Futbol Kulübü kuruldu.

1967 – Bütün vakitlerin en uygun albümü kabul edilen The Beatles kümesinin Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band isimli Rock albümleri piyasaya sürüldü.

1973 – Yunanistan Hükümeti monarşiyi kaldırarak cumhuriyeti ilan etti.

1974 – Nefes borusuna yabancı cisim kaçan hastaları boğulmaktan kurtaracak “Heimlich manevrası”nın nasıl yapılacağı birinci kez Emergency Medicine (Acil Tıp) mecmuasında yayımlandı.

1975 – Dünya Bankası, Türkiye’yi ‘Moratoryum’ durumundaki ülkeler ortasında saydığını ve borçlarını ödeyemez hale gelen bir ülke olduğunu ilan etti. Türkiye daha evvel 1959 ve 1965 yıllarında da ‘borç ödeyemez ülke’ olarak ilan edilmişti.

1979 – Rodezya’da 90 yıl sonra birinci defa siyahların çoğunlukta olduğu bir hükûmet vazifeye geldi.

1979 – Tercüman gazetesi muharrirlerinden Nazlı Ilıcak 9 ay, Rauf Tamer 16 ay mahpus cezasına çarptırıldı.

1980 – CNN yayın hayatına başladı.

1981 – Adalet Ağaoğlu’nun romanı “Fikrimin İnce Gülü” toplatıldı.

1985 – Alan García, Peru Devlet Lideri oldu.

1987 – Tiyatro sanatkarı Ali Taygun, Danimarka’da “Özgürlük Ödülü” aldı. Sanatçı, Barış Derneği sanıklarındandı.

1990 – George H. W. Bush ve Mikhail Gorbachev, kimyasal silah üretimine son veren bir antlaşma imzaladılar.

1990 – Pamukbank’ın ‘Bank-24’ ismiyle uygulamaya soktuğu 24 saat kesintisiz bankacılık hizmetleri veren bilgisayarlı para-çekme-yatırma sistemi devreye girdi. Pamukbank’ta hesabı olan herkese istenirse anında Bank 24 kartı verileceği açıklandı.

1994 – Petrol-İş Sendikası eski Genel Lideri Münir Ceylan, Saray Cezaevi’ne girdi. Ceylan, Yeni Ülke gazetesinde yayımlanan bir yazısı nedeniyle 20 ay mahpus cezasına çarptırılmıştı.

1997 – Hugo Banzer Suárez, Bolivya’da Devlet Başkanlığı seçimlerini kazandı.

2000 – İşsizlik Sigortası yürürlüğe girdi. İşsizlik Sigortası’nın çalışma hayatına girmesiyle, Zarurî Tasarruf uygulaması da sona erdi.

2001 – Bir Hamas intihar bombacısı, Tel Aviv’deki bir diskoda 21 kişinin vefatına yol açtı.

2003 – Dünyanın en büyük hidroelektrik barajı olan Çin’deki “Üç Boğaz Barajı”nda su tutulmasına başlandı.

2004 – Ankara-İstanbul ortasında hizmet verecek olan hızlandırılmış trenin tanıtım seferinde Yahya Kemal Beyatlı Ekspresi, Ankara Garı’ndan İstanbul’a uğurlandı. Polatlı-Eskişehir ortasında birinci defa 155 kilometreyi görerek Türkiye demir yollarının sürat rekorunu kıran tren, Ankara-İstanbul ortasını 4 saat 56 dakikada katetti.

2013 – Seyahat Direnişi sürecinde Ethem Sarısülük, Polis tarafından başından vurularak ağır yaralandı. Sarısülük, 14 Haziran 2013’te öldü.

DOĞUMLAR

1633 – Geminiano Montanari, İtalyan gök bilimci (ö. 1687)

1780 – Carl von Clausewitz, Prusyalı general ve entelektüel (ö. 1831)

1796 – Sadi Carnot, Fransız matematikçi (ö. 1832)

1804 – Mihail Glinka, Rus asıllı klasik müzik bestekarı (ö. 1857)

1815 – Otto, Yunanistan’ın birinci Hükümdarı (ö. 1867)

1850 – Şemseddin Sami, Türk lisan bilimci ve roman muharriri (ö. 1904)

1869 – Ernest Fox Nichols, Amerikalı eğitimci ve fizikçi (ö. 1924)

1888 – Vera Muhina, Sovyet heykeltıraş (ö. 1953)

1907 – Frank Whittle, İngiliz Ordu mühendisi ve jet motorunun mucidi (ö. 1996)

1909 – Reşat Enis Aygen, Türk müellif (ö. 1984)

1925 – İdris Küçükömer, Türk iktisatçı ve düşünür (ö. 1987)

1926 – Andy Griffith, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2012)

1926 – Marilyn Monroe, Amerikalı sinema oyucusu (ö. 1962)

1927 – Moyra Caldecott, İngiliz müellif

1928 – Georgi Dobrovolski, Sovyet kozmonottu (ö. 1971)

1934 – Pat Boone, Amerikalı komedyen, oyuncu, ve seslendirme sanatkarı

1935 – Norman Foster, İngiliz bir mimardır

1937 – Morgan Freeman, Amerikalı sinema oyuncusu

1937 – Ezio Pascutti, İtalyan futbol menajeri ve oyuncudur (ö. 2017)

1940 – René Auberjonois (ö. 2019)

1942 – Tom Mankiewicz, Amerikalı sinema senaristi ve direktör (ö. 2010)

1944 – Robert Powell, İngiliz oyuncu

1947 – Jonathan Pryce, Galli tiyatro ve sinema oyuncusu

1947 – Ron Dennis, İngiliz iş adamı ve McLaren Mercedes F1 Kadrosu işvereni

1950 – Roger Van Gool, Belçikalı eski ulusal futbolcudur

1952 – Ali Müfit Gürtuna, Türk avukat ve siyasetçi

1952 – Şenol Güneş, Türk futbolcu ve teknik yönetici

1953 – Şi Cinping, Çinli siyasetçi ve Çin Devlet Lideri

1955 – Chiyonofuji Mitsugu, Japon sumo güreşçisi (ö. 2016)

1956 – Abdullah Çatlı, Türk derin devlet casusu ve kontrgerilla mensubu (Bedrettin Cömert suikastı faili ve 7 TİP’li öğrencinin öldürüldüğü Bahçelievler Katliamı’nın planlayıcısı) (ö. 1996)

1956 – Lisa Hartman (bilinen ismiyle; Lisa Hartman Black), Amerikalı oyuncu ve müzikçi

1956 – Mircea Cartarescu, Rumen şair ve romancıdır

1956 – İdris Naim Şahin, Türk siyasetçi

1959 – Martin Brundle, İngiliz eski Formula 1 ve Le Mans 24 Saat yarışçısı

1959 – Alan Wilder, İngiliz müzisyen

1965 – Olga Nazarova, Rus eski atlet

1966 – Abel Balbo, Arjantintli ulusal futbolcu ve teknik yönetici

1967 – Roger Sanchez, Grammy ödüllü Amerikalı house DJ

1968 – Jason Donovan, Avustralyalı oyuncu ve müzikçi

1968 – Mathias Rust, Alman amatör pilot

1971 – Ghil’ad Zuckermann, Avustralyalı-İsrailli lisan bilimci

1973 – Heidi Klum, Alman model

1973 – Anna Thalbach, Alman oyuncu

1974 – Alanis Morissette, Kanadalı müzisyen ve Grammy Mükafatı sahibi

1977 – Sarah Wayne Callies, Amerikalı oyuncu

1977 – Danielle Harris, Amerikalı seslendirme sanatkarı

1978 – Hasna Benhassi, Faslı orta uzaklık atleti

1979 – Markus Alexej Persson, İsveçli Görüntü oyunu geliştiricisi ve programcı

1980 – Agasi Ağagüloğlu, Türk ve Azeri boksör

1980 – Oliver James, Amerikalı oyuncu

1982 – Justine Henin, Belçikalı tenisçi

1983 – Moustapha Salifou, Togolu futbolcudur

1985 – Tirunesh Dibaba, Etiyopyalı uzun ara atlet

1986 – Chinedu Obasi, Nijerya’lı ulusal futbolcudur

1988 – Domagoj Duvnjak, Hırvat hentbolcudur

1988 – Javier Hernández, Meksikalı ulusal futbolcudur

1988 – Selin Şekerci, Türk oyuncu

1989 – Samuel Inkoom, Ganalı ulusal futbolcudur

1996 – Tom Holland, İngiliz oyuncu, dansçı ve seslendirme sanatkarı

1999 – Sofia Hublitz, Amerikalı oyuncu

2000 – Willow Shields, Amerikalı oyuncudur.

VEFATLAR

MÖ 256 – Gaozu, Çin’in Han Hanedanı’nın kurucusu ve birinci imparatorudur (MÖ 195)

193 – Didius Julianus, Roma İmparatoru (suikast sonucu) (d. 133)

718 – II. Anastasios, 713-715 yılları ortasında karar süren Bizans imparatoru

1205 – Enrico Dandolo, 1192 yılından vefatına kadar Venedik Cumhuriyeti 41. Doçesi (d. 1107)

1307 – Fra Dolcino, Katolik Kilisesince sapkın kabul edilen Dolcinoculuk akımının İtalyan önderidir (d. 1250)

1310 – Marguerite Porete, Fransız Katolik mistik (d. ?)

1434 – Wladyslaw II Jagiello, Polonya Krallığı (d. 1362)

1452 – Munjong, Joseon Krallığı’nın beşinci hükümdarıdır (d. 1414)

1616 – Tokugawa İeyasu, ortaçağ Japonya’sının en değerli shogunlarından (askeri hükümdar) biri (d. 1543)

1815 – Louis-Alexandre Berthier, Fransız asker ve mareşal (d. 1753)

1823 – Louis-Nicolas d’Avout, Auerstaedt Dükü, Napoleon devrinde İmparatorluğun mareşali olan bir Fransız asker ve general idi (d. 1770)

1841 – Nicolas Appert, Fransız mucit (d. 1749)

1846 – XVI. Gregorius, 2 ?ubat 1831 ile 1 Haziran 1846 tarihleri ortasında misyon yapmış papa (d. 1765)

1864 – Hong Xiuquan, Taiping Ayaklanmasının lideri ve kısa periyodik Taiping Tianguo devletinin hükümdarıdır (d. 1814)

1868 – James Buchanan, ABD’nin 15. Lideri (d. 1791)

1876 – Hristo Botev, Bulgar şair ve Osmanlı egemenliğine karşı Bulgar ulusal ayaklanmasının kahramanlarından (d. 1849)

1904 – George Frederic Watts, İngiliz sembolizm hareketi ile ilgilenen bir ressam ve heykeltıraştır (d. 1817)

1925 – Thomas R. Marshall, ABD’nin 28. Lider Yardımcısı (d. 1854)

1937 – Lyubomir Miletiç, Bulgar dilbilimci, etnograf ve tarihçi (d. 1863)

1938 – Ödön von Horváth, Almanca yazan, Macaristan vatandaşı tiyatro ve roman muharriri (d. 1901)

1939 – David Peck Todd, Amerikalı gökbilimci (d. 1855)

1941 – Hans Berger, bir Alman psikiyatrdı (d. 1873)

1941 – Kurt Hensel, Alman matematikçi (d. 1861)

1942 – Jonas Vileišis, Litvanyalı avukat, siyasetçi ve diplomat (d. 1872)

1943 – Leslie Howard, İngiliz aktör (d. 1893)

1945 – Eduard Bloch, Avusturya’lı tıp uzmanı (d. 1872)

1946 – Ion Antonescu, Rumen asker ve siyasetçi (d. 1882)

1952 – John Dewey, Amerikalı eğitimci (d. 1859)

1960 – Paula Hitler, Adolf Hitler’in kız kardeşi (d. 1896)

1962 – Adolf Eichmann, Alman-Avusturyalı SS-Obersturmbannführerdi (d. 1906)

1968 – Helen Keller, Amerikalı pedagog (d. 1880)

1971 – Hüseyin Cevahir, Türk sosyalist militan (d. 1947)

1979 – Werner Forssmann, Alman cerrahı (d. 1904)

1980 – Ali Sipahi, Türk rallici (d. 1932)

1983 – Anna Seghers, Alman müellif (d. 1900)

1987 – Reşid Karami, Lübnan Başbakanı (d. 1921)

1998 – Gottfried Dienst, İsviçreli futbol hakemi (d. 1919)

1999 – Christopher Cockerell, İngiliz mühendis (d. 1910)

2000 – Walter Matthau, Amerikalı oyuncu (d. 1920)

2005 – George Mikan, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur (d. 1924)

2005 – Vüs’at O. Bener, Türk müellif ve şair (d. 1922)

2008 – Yves Saint Laurent, Fransız moda dizayncısı (d. 1936)

2009 – Juliana de Aquino, Brezilyalı müzikçi (d. 1980)

2010 – Andrey Voznesenski, Rus şair (d. 1933)

2014 – Ann B. Davis, Amerikalı oyuncu ve seslendirme sanatkarı (d. 1926)

2014 – Karlheinz Hackl, Avusturyalı oyuncu, müzikçi ve tiyatro direktörü (d. 1949)

2014 – Sedat Karaoğlu, Türk eski ulusal futbolcudur (d. 1960)

2014 – Valentin Mankin, Sovyet/Ukraynalı yelkencidir (d. 1938)

2015 – Charles Kennedy, İskoç ekonomist ve siyasetçi (d. 1959)

2015 – Nicholas Liverpool, 2 Ekim 2003 – 17 Eylül 2012 tarihleri ortası 6. Dominika Devlet Lideri olarak vazife yapmış Dominika’lı siyasetçi ve hukukçu (d. 1934)

2015 – Jacques Parizeau, Kanadalı ekonomist ve siyasetçi (d. 1930)

2017 – J. B. Dauda, Sierra Leoneli siyasetçi ve ekonomist (d. 1942)

2017 – Tankred Dorst, Alman oyun müellifi, öykücü ve mütercim (d. 1925)

2017 – José Greci, İtalyan bayan tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur (d. 1941)

2017 – Jack McCloskey, Amerikalı eski basketbol oyuncusu, antrenör ve yönetici idi (d. 1925)

2017 – Alois Mock, Avusturyalı siyasetçi (d. 1934)

2017 – Charles Simmons, Amerikalı editör ve romancıdır (d. 1924)

2017 – Roberto De Vicenzo, Arjantinli profesyonel golfçü (d. 1923)

2018 – John Julius Norwich, İngiliz tarihçi, seyahat muharriri ve televizyoncu (d. 1929)

2018 – William Edward Phipps, Amerikalı eski oyuncu ve sinema yapımcısıdır (d. 1922)

2018 – Sinan Sakic, Sırp pop-halk müziği müzikçisidir (d. 1956)

2018 – Giovanni Di Veroli, İtalyan eski futbolcudur (d. 1932)

2019 – José Antonio Reyes, İspanyol futbolcu (d. 1983)

2019 – Michel Serres, filozof, ideoloji ve bilim tarihçisidir (d. 1930)

2019 – Ani Yudhoyono, Endonezyalı soylu ve first lady (d. 1952)

2020 – Janez Kocijancic, Sloven siyasetçi ve hukukçu (d. 1941)

TATİLLER VE ÖZEL GÜNLER

1925 – Bugün kimi ülkelerde 1925 yılından bu yana Dünya Çocuk Günü olarak kutlanmaktadır.

Dünya Fenilketonüri Günü

Gözlükçüler Ve Optisyenler Günü

Dünya Bankacılar Günü

Bir önceki yazımız olan 31 Mayıs 2021 Haberleri başlıklı makalemizde Hazi̇ran ve İçi̇n hakkında bilgiler verilmektedir.