Son dakika haberi | Afganistan Dışişleri Bakanı Atmar, Türkiye’nin, Kabil havalimanının güvenliği açısından rolünü değerlendirdi (2)

Afganistan Dışişleri Bakanı Hanif Atmar ile röportaj ANTALYA – Afganistan Dışişleri Bakanı Muhammed Hanif Atmar, ABD’nin çekilmesinden sonra Afganistan’ın başşehri Kabil‘deki Hamid Karzai Memleketler arası Havalimanı’nın güvenliğinin sağlanmasında Türkiye‘nin rolüne ait, “Türkiye’nin güvenlik alanındaki rolü, bilhassa Kabil havalimanının işletilmesi ve teçhizat takviyesinin sürdürülmesi son derece kıymetlidir.” dedi.

Atmar, Anadolu Ajansının (AA) “Global Bağlantı Ortağı” olduğu Antalya Diplomasi Forumu (ADF) vesilesiyle bulunduğu Belek’te ikili alakaları ve Afganistan barış sürecini AA muhabirine kıymetlendirdi.

Antalya Diplomasi Forumu’nu çok başarılı bir teşebbüs olarak niteleyen Atmar, Türkiye’yi ve forumun düzenlenmesinde gösterdiği uğraşlardan dolayı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu‘nu tebrik etti.

Atmar, “(Çavuşoğlu) Bakanları, devlet ve hükümet liderlerini ve çok sayıda uzmanı bir ortaya getirerek bu forumu düzenlemekle çok düzgün iş çıkardı.” diye konuştu.

Türkiye-İran-Afganistan toplantısında barış süreci, güvenlik ve ekonomik iş birliği ele alındı

Atmar, bu sabah düzenlenen Türkiye-İran-Afganistan üçlü dışişleri bakanları toplantısında ele alınan mevzulara ait şu bilgileri verdi:

“Üç değerli alanı görüştük ve muahedeye vardık. Bunların birincisi barış süreci, ikincisi güvenlik, terörle ve organize kabahatlerle uğraş ile yasa dışı göçün önlenmesiydi. Üçüncü alan ise ekonomik iş birliğiydi. Her üç alanda da görüş alışverişinde bulunduk. Her üç ortaktan da birçok yapan teklif geldi ve düzgün bir mutabakata vardık.”

Atmar, “Barış sürecinde, barış sürecine olan bağlılığımızı yineledik ve üçümüzün birlikte çalışmasını vurguladık. Ayrıyeten barış sürecinde Pakistan’la da birlikte çalışacağız.” halinde konuştu.

Türkiye, İran ve Afganistan’ın, Afganistan’da barış ortamının sağlanması için bölgenin kalanıyla da çalışacağını söyleyen Atmar, Türkiye’nin nisan ayında düzenlenmesi planlanan lakin ertelenen barış süreci konferansına konut sahipliği yapma teklifini ve İran’ın barış sürecine dahil olma istikametindeki teklifini desteklediklerini de hatırlattı.

Atmar, “Terörle gayret ve güvenlik konusunda iş birliği ve pratik tedbirler üzerinde anlaştık. Afganistan’ı İran üzerinden Türkiye’ye bağlayan bir transit ve ticaret koridoru üzerinde de anlaştık. Bunların hepsi, ileriye götürmemiz gereken son derece değerli bir fikir birliğiydi.” sözlerini kullandı.

“(Türkiye’nin Kabil’deki havalimanına ait teklifi) Bunu tam olarak destekleyeceğiz”

ABD’nin çekilmesinden sonra Afganistan’ın başşehri Kabil’deki Hamid Karzai Milletlerarası Havalimanı’nın güvenliğinin sağlanmasında Türkiye’nin rolünü kıymetlendiren Atmar, şunları söyledi:

“Her şeyden evvel, Türkiye’nin havalimanı için üst seviye teknolojik düzenlemelerin yanı sıra kabiliyet ve imkanlarını sürdürme isteğini memnuniyetle karşılıyoruz. Bu, diplomatik topluluğun ülkedeki mevcudiyetinin sürekliliği ve memleketler arası toplumun Afganistan’a ve ulusal güvenlik güçlerimize takviyesi için gereklidir. Bunu tam olarak destekleyeceğiz. NATO’nun geri kalanının bu mevzudaki teşebbüsü ve liderliği desteklemeye istekli olduğunu tabir ettiğine inanıyorum.”

“Türkiye’nin bu barış ve istikrar gayretlerine tüm bölgenin dahil olması istikametindeki isteğini memnuniyetle karşılıyorum”

Türkiye’nin Kabil’deki havalimanının güvenliğinin sağlanması konusunda Pakistan ve Macaristan’la iş birliği yapılabileceği istikametindeki teklifine de değinen Atmar, “Macaristan, NATO’nun bir kesimi olarak bu sürecin bir modülü olacak. (Afganistan’da) Hastaneyi işletmekle ilgilenen Norveç de bu sürecin bir modülü olacak.” dedi.

Atmar, Türkiye’nin liderliğinde NATO’nun gayretleri doğrultusunda bu teşebbüsü diğer NATO üyelerinin de destekleyeceğini, buna ABD’nin de dahil olduğunu belirtti.

Türkiye ve Afganistan iş birliğine dair özel hususlardan birincisinin Kabil’deki havalimanı olduğunu söyleyen Atmar, ikinci hususun ise geniş kapsamlı barış ve istikrarın sağlanması tarafındaki uğraş olduğunu aktardı.

Atmar, Afganistan’da akan kanı durdurma ve barış sürecini kolaylaştırma istikametindeki barış ve istikrar uğraşlarına dikkati çekerek “Şimdi bu süreçte Pakistan’ın rolü çok değerli. Kardeş Türkiye’nin bu barış ve istikrar eforlarına tüm bölgenin, bilhassa Pakistan’ın dahil olması istikametindeki isteğini memnuniyetle karşılıyorum.” diye konuştu.

“(Taliban) Şiddeti durdurmalı ve barış görüşmelerinde uygun niyetle Afgan hükümetine katılmalı”

Ülkede bir yandan şiddet artarken, barış görüşmelerinin geleceğine ait niyetlerini de paylaşan Atmar, artan şiddetin, Taliban’ın verdiği kelamlara ne kadar uymadığının göstergesi olduğunu söyledi.

Atmar, Taliban’ın ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi ve Afganistan hapishanelerinde tutulan Taliban üyelerinin özgür bırakılması halinde siyasi mutabakata varmak üzere barış görüşmelerinde ilerleme kaydedilebileceğini, şiddeti azaltacağını ve hatta ateşkes sağlayacağını ve milletlerarası terörizmle bağlarını keseceğini belirtmesine karşın kelamını tutmadığını vurguladı.

Atmar, “Taliban bu taahhütlerinin hiçbirini yerine getirmedi. Bir tarafta ABD, NATO ve Afganistan Doha mutabakatına ait gereklilikleri yerine getirirken öbür tarafta Taliban taahhüt ettiği hiçbir yükümlülüğü yerine getirmedi.” dedi.

Milletlerarası toplumun ve bilhassa bölgenin Taliban’a Doha muahedesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi tarafında davet yapması gerektiğini söyleyen Atmar, “Şiddeti durdurmalı ve barış görüşmelerinde güzel niyetle Afgan hükümetine katılmalılar.” tabirini kullandı.

“Taliban kendi halkına karşı savaşıyor”

Atmar, ABD ve NATO güçlerinin ülkeden çekilmesi halinde Afganistan’ın geleceğini nasıl gördüğüne, durumun daha berbata gidip gitmeyeceğine ait bir soruya ise “Taliban’ın Afgan halkına uyguladığı şiddet nedeniyle durum esasen daha da berbatlaştı. Taliban şu anda yabancılara karşı savaşmıyor, kendi halkına karşı savaşıyor. Bunu da kelamda ‘cihat’ olarak yapıyor. Afganistan’daki Müslümanları öldürmenin neresi cihattır?” halinde konuştu.

Memleketler arası askeri güçlerin ülkeden çekildiğini söyleyen Atmar, “Bu yüzden artık hepimizin bir ortaya gelmesi ve Taliban’a şiddeti durdurarak barış sürecine katılması tarafında baskı yapması kıymetli.” dedi.

Türkiye’nin Afganistan’ın güvendiği bir kardeş ülke olduğunu söyleyen Atmar, şöyle devam etti:

“Türkiye ile çalışma kararlılığımız tamdır. Türkiye hem bölgesel hem de global seviyede son derece kıymetli bir role sahiptir. Öncelikle, Türkiye’nin barış sürecindeki rolü son derece kıymetlidir. Türkiye’nin Afganistan hükümeti ile Taliban ortasında Türkiye’de bir barış konferansı düzenleme ve mesken sahipliği yapma teşebbüsünü memnuniyetle karşılıyoruz. İkincisi, Türkiye’nin güvenlik alanındaki rolü, bilhassa Kabil havalimanının işletilmesi ve teçhizat takviyesinin sürdürülmesi son derece değerlidir.”

Türkiye-Afganistan ilgilerinde ekonomik iş birliğinin de kıymetli olduğunu belirten Atmar, bu iş birliğinin derinleşmesi için Türkiye’nin kıymetli adımlar attığını vurguladı.

Atmar, yalnızca hükümetin değil, Türkiye’deki özel kesimin de bilhassa altyapı alanında Afganistan’a takviye verdiğini, bunun ekonomik karın ötesinde Türk kardeşlerinden Afganistan’a kalpten bir dayanak olduğunu söyledi.

Kaynak: Anadolu Ajansı / Hüseyin Bardakcı

Bir önceki yazımız olan Türkiye'nin en yüksek barajının su tutacağı tarih belli oldu başlıklı makalemizde Baraj, Barajı ve Gövde hakkında bilgiler verilmektedir.