Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un, kot pantolon ve yabancı filmlere karşı neden savaş açtı?

“SİLAHSIZ BİR SAVAŞ”

“İnternetsiz, toplumsal medyasız ve ülke başkanlarının duymanızı istediklerini size söylemek için tasarlanmış sırf birkaç devlet denetimli televizyon kanalının olduğu daima bir karantina altında olduğunuzu hayal edin”. BBC’ye konuşan muhalif Kuzey Koreliler, ülkedeki durumu bu cümlelerle özetliyor. 

Artık Kuzey Kore önderi Kim Jong-Un, rejimin “gerici düşünce” olarak tanımladığı şeye karşı kapsamlı yeni bir yasa getirerek ülkedeki baskıcı tavrı daha da sıkılaştı. Güney Kore, ABD yahut Japonya’dan gelen sinema ve dizi üzere medya ürünleriyle  herkes artık vefat cezasıyla karşı karşıya. İzlerken yakalananlar ise 15 yıl mahpusa mahkum ediliyori Son vakitlerde, Kim devlet medyasına ülkenin Gençlik Birliği’ni gençler ortasındaki “tatsız, bireyci, anti-sosyalist davranışları” yıkmaya çağıran bir mektup yazdı. “Tehlikeli zehirler” olarak nitelendirdiği yabancı konuşmaları, saç tarzlarını ve kıyafetleri durdurmak istediğini duyurdu.

Kuzey Kore kaynaklarıyla Seul’de yayınlanan bir çevrimiçi yayın olan Daily NK, üç gencin saçlarını K-pop idolleri üzere kestikleri ve pantolonlarını ayak bileklerinin üzerine kıvırdıkları için yine eğitim kampına gönderildiğini bildirdi. 

Analistlere nazaran, tüm bunlar, Kim Jong-Un’un nükleer silahları yahut füzeleri içermeyen bir savaşta olmasından kaynaklanıyor. Uzmanlar, ülkedeki hayat giderek zorlaşırken, onun Kuzey Kore halkına dışarıdan gelen bilgilerin ulaşmasını engellemeye çalıştığını öne sürüyor.

YASA İLE NE AMAÇLANIYOR?

Daily NK, yasanın bir kopyasına ulaşan yayın organı oldu. Buna nazaran yasa, biir personel yakalanırsa fabrika liderinin cezalandırılabileceğini, bir çocuk sıkıntılıysa anne babanın da cezalandırılabileceğini belirtiyor. Kuzey Kore rejiminin teşvik ettiği karşılıklı izleme sistemi bu yasaya agresif bir biçimde yansıtılıyor.

BBC’ye açıklama yapan Genel Yayın Direktörü Lee Sang Yong, “Yasa genç kuşağın Güney hakkında sahip olabileceği her türlü hayali yahut büyüyü ‘paramparça etmeyi’ amaçlıyor. Öteki bir deyişle, rejim, öbür ülkelerden kültürler tanıtılırsa bir direniş hissinin oluşabileceği sonucuna vardı” dedi.

Öbür taraftan, geçen yıl ülkeden kaçmayı başaran az sayıdaki şahıstan biri olan Choi Jong-hoon, “Zamanın koşulları ne kadar zorsa, düzenlemeler, yasalar ve cezalar o kadar sertleşir. Ruhsal olarak, karnınız doyduğunda ve boş vaktinizde bir Güney Kore sineması izlersiniz. Lakin yemek olmadığında ve yaşamak için bir çaba olduğunda, beşerler hoşnutsuz ve Güney Kore sinemaları şu anda umurlarında değil. Hükümet bu durumdan yararlanıyor” dedi.

YASA KUZEY KORE’DE UYGULANABİLCEK Mİ?

Evvelki raporlar, Kuzey Korelilerin  ekseriyetle Çin sonundan kaçırılan yabancı sinemaları izlemede ne kadar mahir olduklarını gösterdi.Choi’ye nazaran, birkaç yıldır dramalar artık “sokaktaki taşlar kadar yaygın” olan USB belleklerde dolaşıyor. Zira gizlenmeleri kolay tıpkı vakitte parola ile korunabliyorlar. 

Choi, “Üç kere art geriye yanlış şifre girerseniz, USB içeriğini siler. Hatta, içerik ekstra hassassa, bunun bir yanlış şifre girişinden sonra gerçekleşmesi için ayarlayabilirsiniz. Ayrıyeten USB’nin muhakkak bir bilgisayarda sadece bir kere görüntülenebilecek halde ayarlandığı ve böylelikle diğer bir aygıta takıp diğer birine veremeyeceğiniz birçok durum vardır. Sadece siz görebilirsiniz” tabirlerini kullandı.

Öbür taraftan, Mi-so mahallesinin sinema izlemek için nasıl çoka kaçtığını hatırlıyor. Bir kezinde bir otomobil aküsünü ödünç aldıklarını ve televizyona güç sağlamak için kâfi elektriği almak için bir jeneratöre bağladıklarını söyledi.  “Stairway to Heaven” isimli bir Güney Kore dizisi izlediklerini belirtti.

Evvel üvey annesiyle, akabinde kanserle savaşan bir kızın bu destansı aşk öyküsü, yaklaşık 20 yıl evvel Kuzey Kore’de epey tanınan oldu. Choi, bunun birebir vakitte, Çin’den gelen ucuz CD ve DVD’lerin yardımıyla  yabancı medyaya olan hayranlığın nitekim başladığı vakit olduğunu söyledi.

Choi, “Bu yalnızca bir üniversiteydi. Ülkenin her yerinde kaç tane olduğunu hayal edebiliyor musunuz? Hükümet şok oldu. İşte o vakit cezayı daha sert hale getirdiler” dedi.

Öte yandan, Kim Geum-hyok, 2009 yılında yasadışı görüntüler paylaşan herkesi yakalamak ve tutuklamak için kurulan özel bir üniteden müdafaalar tarafından yakalandığında şimdi 16 yaşında olduğunu söyledi. Bir arkadaşına babasının Çin’den kaçırdığı Güney Kore pop müziğinin DVD’lerini vermişti.

“Hayatım sona erdiğini sanıyordum. Bu görüntüyü nasıl aldığımı ve kaç şahsa gösterdiğimi bilmek istediler. O DVD’leri Çin’den babamın getirdiğini söyleyemezdim. Ne diyebilirim ki? Babamdı. Hiçbir şey söylemedim, yalnızca ‘Bilmiyorum, bilmiyorum’ dedim. Lütfen bırakın gideyim.”

Bununla birlikte, Pyongyang’ın seçkin ailelerinden birisine mensup olan Geum-hyok, babasının sonunda onu hür bırakmak için gardiyanlara rüşvet vermeyi başardığını tabir etti. O sırada emsal cürümlerden yakalananların birçok çalışma kamplarına gönderildi. Fakat, cezalar gereğince caydırıcı olmadığından yeni yasa ile sıkılaştırıldı.

Öte yandan, BBC birkaç farklı kaynağın Kuzey Kore’deki birtakım esir kamplarda nüfusun geçen yıl arttığını söylediğini belirtti. 

Choi, “Film izlemek bir lüks. Sinema izlemeyi düşünmeden evvel kendinizi beslemeniz gerekiyor. Yemek yemenin bile güç olduğu vakitlerde, bir aile üyesinin bile çalışma kampına gönderilmesi yıkıcı olabilir” dedi.

KUZEY KORELİLER NEDEN HALA YABANCI SİNEMA VE DİZİLERİ İZLİYOR?

Geum-hyok, “Bu dizileri izlemek için çok fazla risk almak zorunda kaldık. Ancak merakımızı kimse yenemez. Dış dünyada neler olup bittiğini bilmek istedik” dedi. Guem-hyoki sonunda ülkesi hakkındaki gerçeği öğrenmenin hayatını değiştirdiğini belirterek, Pekin’de eğitim görmesine müsaade verilen birkaç ayrıcalıklı Kuzey Koreliden biri olduğunu söyledi:

“İlk başta Kuzey Kore’nin açıklamaların] inanamadım. Batılıların palavra söylediğini düşündüm. Wikipedia palavra söylüyor, buna nasıl inanayım? Fakat kalbim ve beynim ikiye bölündü. Bu yüzden Kuzey Kore hakkında birçok belgesel izledim, birçok gazete okudum. Sonra muhtemelen hakikat olduklarını anladım zira söyledikleri mantıklıydı. Beynimde bir geçiş olduğunu fark ettikten sonra çok geçti, geri dönemezdim” dedi.

Guem-hyok sonunda Seul’e kaçtı.

Mi-so ise  bir moda danışmanı olarak hayallerini yaşadığını söyledi. Yeni memleketinde yaptığı birinci şey, Stairway to Heaven’da gördüğü tüm yerleri ziyaret etmek oldu.